სასწავლო ბლოგი: გაკვეთილის გეგმები

გაკვეთილის გეგმა

საგანი	ქიმია
მასწავლებელი	ლუკაშევსკაია ნატალია
სკოლა/სწავლების საფეხური/კლასი	სსიპ-ქალაქ ოზურგეთის #4 საჯარო სკოლა სწავლების მე-II საფეხური, სწავლების პირველი წელი, მე-8კლასი.
შესასწავლი თემა გაკვეთილის მიზანი:	წყალი ბუნებაში. წყლის ფიზიკური თვისებები. წყლის ბუნებაში გავრცების და ფიზიკური თვისებების შესწავლის შედეგად მოსწავლე სწორად ახასიათებს წყლის ძირითად თვისებებს, სწორად ვარაუდობს წყლის გამოყენების სფეროებზე, იმსჯელებს უნიკალურ თვისებებზე.
გაკვეთილის მთავარი საკითხი	წყლის ფიზიკური თვისებები, გავრცელება ბუნებაში, უნიკალურობა, ეკოლოგია.
მოსწავლეთა პროფილი მოსწავლეთა რაოდენობა სსსმმ	29 მოსწავლე, გოგონები და ბიჭები. არ არის კლასში რამდენიმე ჰიპერაქტიური მოსწავლეა
ეროვნული სასწავლო გეგმის სტანდარტი (მისაღწევი შედეგები და შეფასების ინდიკატორები)	გაკვეთილის დაგეგმის პროცესში მასწავლებელმა უნდა გაითვალისწინოს: · მოსწავლეების აზროვნების დონე; · მოსწავლეების საჭიროებები, მათი უნარები, ცოდნის გამოცდილება , ბუნებრივი შესაძლებლობები და ინტერესები; · გაკვეთილის მიზნის მისაღწევად მასწაბლებელი არჩევს შესაბამის აქტივობებს და სასწავლო მასალას. ეროვნული სასწავლო გეგმის სტანდარტებიდან გამომდინარე ამ გაკვეთილის მიზანი არის: ქიმ.VIII.XI. · მოსწავლემ ისწავლოს წყლის ფიზიკური თვისებები;. · მოსწავლემ ისწავლოს წყლის გავრცელება ბუნებაში; · მოსწავლე ახასიათებს წყალს , როგორც წყალბადის ოქსიდს; · მოსწავლე იმსჯელებს წყლის აღნაგობაზე და სტრუქტურაზე.
მოსწავლეთა ორგანიზების ფორმა	ინდივიდუალური, წყვილებში, ჯგუფური, მთელ კლასთან.
გამოყენებული აქტივოვები	ექსპერემენტზე დაკვირვება, შემოქმედებითი და ლოგიკური აზროვნება, ანალიზი, დასკვნების გაკეთება, ვარაუდების გამოთქმა, ძველი და ახალი მასალის დაკავშირება, მსჯელობა, მოდელების აგება.
წინაპირობები/წინარე ცოდნა	მოსწავლის ცოდნა წყლის გამოყენებაზე ყოფა-ცხოვრებაში; ინფორმაციის ძიება ინტერნეტის საშუალებით, ენციკლოპედიით, პერიოდული ჟურნალებით და სხვა.
შეფასების საგანი და პროცედურები სასწავლო სტრატეგია სასწავლო პროცესის ინტრუმენტები არსებითი საკითხი	მიმდინარე განმავითარებელი; გეგმავ საშინაო დავალებაზე უკუკავშირის მიცემას; შემაჯამებელი შეფასების გამოყენებას არ გეგმავ. „ვიცი, ვისწავლე, მინდა ვისწავლო“ სტრატეგიის გამოყენება. გასასვლელი ბილეტები რა მოხთებობა წყალი რომ გაქრეს დედამიწის ზედაპირიდან?
გაკვეთილის აღწერა აქტიურობა#1 2წთ მუშაობა მთელ კლასთან აქტიურობა#2 6წთ მოსწავლის შესრულებით აქტივობა#3 მუშაობა წყვილებში წყლის მოლეკულის აგება	გაკვეთილის პირველი ფაზა–გამოწვევა. მისალმება,საკლასო ჟურნალთან მუშაობა აქტივობის მიზანი- გაკვეთილის მიზნების გაცნობა - 2 წთ მისალმებისა და საგაკვეთილო თემის გაცნობის შემდეგ ქიმიის მასწავლებელი მოსწავლეებს აცნობს გაკვეთილის მიზნებსა და შეფასების კრიტერიუმებს, რომლებიც გამოკრულია კლასში თვალსაჩინო ადგილას. 1.წყალი ბუნებაში. გეოგრაფიასთან , ბიოლოგიასთან ,ფიზიკასთან კავშირები. 2.ზოგადი ინფორმაცია. წყალი და ადამიანი. 3. წყლის მოლეკულის აგება. სტრუქტურა. მოდელირება. 4.მოლეკულური ფარდობითი მასა, მასური წილი. ვალენტობა. სრტუქტურული ფორმულა. 5.წყლის სინთეზი 2H₂ + O₂ = 2H₂O + Q აქტივობის მიზანი- მასწავლებლის მიერ დარიგებული ბურთულების და ღერების საშუალებით მოსწავლეები სულ სწორად აგებენ წყლის მოლეკულის სტრუქტურას და მსჯელობენ წყალბადის და ჟანგბადის ვალენტობის შესახებ.
აქტიურობა#3 5წთ მოსწავლეების მუშაობა დაფასთან მასწავლებელთან ერთად აქტივობა#4 5წთ წყლის დისტილაციის დემონსტრირება აქტივობა#5 10წთ წყალი, როგორც კარგი გამხსნელი ცდების ჩატარება ესპერემენტზე დაკვირვება აქტივობა#6 10წთ მინი ინფორმაცია კლასთან საუბარი სლაიდშოუს „წყალი ბუნებაში „ გამოყენებით. აქტივობა#7 მეცნიერების და მწერლების გამოთმები წყლის შესახებ. 2წთ	აქტივობის მიზანი- მოსწავლეები მასწავლებლის დახმარებით და მითითებით ავსებენ წინარე ცოდნას წრეულ დიაგრამაში: „რა ვიცი’’ წყლის შესახებ . წყლის ფიზიკური თვისებების გახსენება და სათანადო ცხრილის შევსება . აქტივობის მიზანი- მასწავლებელი წიმასწარ დამზადებული წყლის გამოხდის დანადგარის საშუალებით ატარებს სუფთა წყლის მიღების დემონსტრირებას და მოსწავლეები სწორად მსჯელობენ ამ პროცესების შესახებ. აქტივობის მიზანი- ჩატარებული ცდების საფუძველზე მოსწავლეები სულ სწორად მსჯელობენ წყლის ხსნადობაზე შესახებ. H₂O + CuSO₄ ----ცისფერი ხსნარი H₂O + KMnO₄ --ვარდისფერი ხსნარი H₂O + CaCO₃ ---თეტრი ფერის მღვრიე H₂O + NiSO₄ ---მწვანე ფერის ხსნარი H₂O + C₂H₅OH ---კარგად იხსნებიან ერთმანეთში H₂O + ზეთი ---- არ იხსნება ერთმანეთში, მიიღება ემულსია 81 -ჯერ წყალი ამცირებს მოლეკულათაშორისი ძალებს. აქტივობის მიზანი- წყლის უნიკალური თვისებების შესწავლა , სლაიდ-შოუს გამოყენებით . · M_r(H₂) =18 , M_r(CO₂)=44. და მაინც, წყალი-სითხეა, ნახშირორჟანგი-აირადია. · ყინულის სიმკვრივე ნაკლებია , ვიდრე თხევადი წყლის. ყინული ტივტივებს წყლის ზედაპირზე. · წყალს ახასიათებს მაღალი თბოტევადობა. აქედან გამომდინარე ზღვის ნაპირზე არსებობს ბრიზი. · ნაკურთხი წყლის საოცრება-ვერცხლის დამსახურება, რომელიც ტაცავს მიკროორგანიზმებს. · ხისტი და რბილი წყალი. საპონს უჭირს რეცხვა ხისტიან წყალში. · სამკურნალო წყლები: „ბახმარო’ და „ნაბეღლავი“ · მძიმე წყალი--შეიცავს დეიტერიუმს. ეკოლოგია---წყლის დაცვა. ლეონარდო და ვინჩი, ვინსენტ ეკზუპერი. წყლის შესახებ გამოთხმები.
აქივობა#7 ჯღუჯური მუშაობა. გასასვლელი ბილეთები. პრეზენტაცია. კითხვა/პასუხი. უკუკავშირი. 8წთ 2წთ	გაკვეთილის მესამე ფაზა–რეფლექსია 1.გააზრება . მასალის განმტკიცება. კითხვები: გასასვლელი ბილეთი. 1.რა როლს თამაშობს წყალი დედა მიცის ცხოვრებაში? 2.როგორი ფიზიკური თვისებები ახასიათებს წყალს? 3.წყლის უნიკალური თვისებები; ა)სიმკრივეს შესახებ( ყინული ცურავს ზემოთ), 4.წყლის ეკოლოგია. 5.რა შეისწავლით ახალი. 6.მეტად რა მოგეწონათ? 7.რა მაინტერესებს. საშინაო დავალრბა; #15 ,სავარჯიშოების შესრულება, პრეზენტაზია.
სასწავლო მასალა და რესურსები მასწავლებლის მიერ შედგენილი ციფრული რესურსის სლაიდ-შოუს „წყალი“ გამოყენება.	სახელმზღვანელო, პერიოდულობის ტაბულა, ხსნადობის ტაბულა, სქემები.შტატივი, სინჯარა, ქიმიური ჭიქები, ვიურცის კოლბა, მაცივარი, კომპიუტერული მასალა, გასასვლელი ბილეთები. რეაქტივები: H₂O, NaOH, HCl, H₂SO₄, , ინდიკატორები, სპილენძის სულფატი, კალიუმის პერმანგანატი, კალციუმის კარბონატი, შაქარი. სამედიცინო სპირტი. ზეთი, ნავთი.

გაკვეთილის გეგმა

სსიპ – ქალაქ ოზურგეთისN 4 საჯარო სკოლა

მასწავლებელი ნატალია ლუკაშევსკაია

საგანი	ქიმია
პედაგოგი	ნატალია ლუკაშევსკაია
გაკვეთილის თემა. გაკვეთილის მიზანი:	იონური მიმოცვლის რეაქციების შესწავლის შედეგად სწორად განსაზღვრავს სამი ტიპი იონთა მიმოცვლის შეუქცევად რეაქციებს . მოსწავლე გეგმავს და ატარებს ცდებს მოცემული რეაქტივებს შორის და ყოველ ჯერზე სწორად მსჯელობს სამი ტიპის იონთა რეაქციების შესახებ.
სწავლის საფეხური:	მე–III, მე–10კლასი, სწავლების მესამე წელი.
მოსწავლეთა პროფილი სსსმმ	25 მოსწავლე. არ არის
დრო	45 წუთი
გაკვეთილის მნიშვნელობა/აქტუალობა	ესგ–ს გათვალისწინებული საგანი . იონური მიმოცვლის რეაქციების გამოყენება ყოფა-ცხოვრებაში, ტექნიკაში, ქიმიურ მრეცველობაში, მედიცინაში.
გაკვეთილის მიზნები ეროვნული სასწავლო გეგმის სტანდარტი (მისაღწევი შედეგები და შეფასების ინდიკატორები)	კლვ.X.1.მოსწავლეს შეუძლია განსაზღვროს კვლევის საგანი და კვლევის ეტაპები. კლვ.X.4. მოსწავლეს შეუზლია მონაცემთა ანლიზი და შეფასება. ქიმ.X.9.მოსწავლეს შეუძლია ხსნარების თვისებების ახსნა ელექტროლიტური დისოციაციის თეორიის საფუძველზე. v მივცეთ წარმოდგენა იონთა მიმოცვლის რეაქციების შესახებ. v განსაზღვროთ რომელ შემთვევაში ტარდება რეაქციები ბოლომდე. v განვიხილოთ იონთა მიმოცვლის შეუქცევადი პროცესების სამი ვარინტი. · მოსწავლე წერს სწორად და დამოუკიდებლად ელექტროლიტთა ხსნარში მიმდინარე ქიმიური გარდაქმნების სრულ და შეკვეცილ იონურ ტოლობებს. · მოსწავლე ცდების ჩატარების საფუძველზე აღწერს იონური მიმოცვლის რეაქციის სამ ვარიანტს. · მოსწავლე ვარაუდობს ჩატარებული რეაქციის მიმართულების შესახებ და მასწავლებლის კონტროლით ატარებს მითითებულ ცდებს . · აწარმოებს მათემატიკურ გამოთვლებს და განსაღვრავს სხვადასხვა ელექტროლიტის დისოციაციის ხარისხს. განასხვავებს სუსტ, საშუალო და ძლიერ ელექტროლიტებს.
წინარე ცოდნა	წარმოდგენა მჟავებზე, ტუტეებზე და მარილებზე ელექტროლიტური დისოციაციის თეორიის თვალსაზრისით. მოლეკულური და იონური ტოლობების სწორი შედგენა.
აქტივოვები	ლოგიკური აზროვნება, ანალიზი, კვლევა, დასკვნების გამოტანა, ექსპერემენტზე დაკვირვება, ვარაუდების გამოთქმა , მოვლენათა მიზეზების ახსნა.
რესურსები და სასწავლო მასალები	სახელმძღვანელო, პერიოდულობის ტაბულა, ხსნადობის ტაბულა, მეტალების და არამეტალების აქტიურობის რიგი, სქემები,შტატივი, სინჯარა, კომპიუტერული მასალა. რეაქტივები: H₂O, NaOH, HCl, H₂SO₄, BaCI₂, NaCI, AgNO₃ , Na₃PO₄, CuSO₄, Na₂CO₃ , ინდიკატორები, სლაიდ-შოუ.
გაკვეთილის მსვლელობა და საკლასო მენეჯმენტი აქტივობაN1 მოსწავლეთა ორგანიზება მუშაობა მთელ კლასთან 8წთ. აქტივობაN2 5წთ.	გაკვეთილის პირველ ფაზა–გამოწვევა. 1.საორგანიზაციო საკითხები. 2.საშინაო დავალების შემოწმება. რთული სავარჯიშოების შესრულება დაფასთან მოსწავლეებთან ერთად. 3.წინარე მასალის ათვისების შემოწმება გამოკითხვის სახით. 4.ქიმიური რეაქციების ტიპების გახსენება. მიმოცვლის რეაქციები. ამით ვაკავშირებთ ძველ და ახალ მასალას.
	გაკვეთილის მეორე ფაზა––სიღრმისეული წვდომა
აქტივობაN3 5წთ. ცდა #1. ცდა#2 აქტივობის მიზანი	ცდების ჩატარება.პროვოცირება. 1.არის თუ არა არა ცვლილებები. ნატრიუმის ქლორიდი + კალიუმის ნიტრატი. 2. არის თუ არა ცვლილებები:ნატრიუმის კარბონატი + მარილ მჟავა მასწავლემელი ჩატარებული ცდების დემონსტრირებით ქმნის კლასში პროვოცირების სიტუაციას და თხოვს მოსწავლეებს იმსჯელონ შედეგების შესახებ.
5წთ. ცდა#3 აქტივობის მიზანი ინდიკატორი-ფენოლფტალეინი ტუტე არეში ჟოლოსფერია. ნეიტრალურ არეში შეფერილობას კარგავს. ამით დადასტურდება ნეიტრალიზაციის წერთილი. ქიმიური რეაქციის გარე ნიშნები წყალი- სუსტი ელექტროლიტია. კომპონენტების გამოყოფა ტარდება აორთქლებით. ცდა#4 5წთ ხსნადობის ტაბულის გამოყენება. ბარიუმის სულფატი- წყალში უხსნადია, ამიტომ იონებად არ იშლება. კომპონენტების გამოყოფა ტარდება გაფილტრვით. ცდა#5 5წთ. წყალხანარში რჩება ერთი მარილი. ცდა#6 5წთ კომპონენტების გაყოფა ფიზიკური ხერხით ვერ წარიმართება . მივიღეთ ოთხი მარილის ნარევი.	ერთერთი მიმოცვლის ტიპის რეაქცია-ნეიტრალიზაციის რეაქცია- მჟავასა და ტუტეს შორის. მასწავლებელი ატარებს ცდას, წერს დაფაზე და ხსნის როგორ შედგება მოლეკულური, სრული იონური და შეკვეცილი იონთა ტოლობა. მოლეკულური ტოლობა: KOH + HNO₃ = KNO₃ + H₂O სრული იონური ტოლობა: K⁺ + OH^- + H⁺ + NO₃ ^- = K⁺ + NO₃ ^- + H₂O შეკვეცილი იონური ტოლობა: H⁺ + OH^- = H₂O ეკითხება მოსწავლეებს: რეაქცია რატომ ტარდება ბოლომდე? რა როლს ამ შემთხვევაში ასრულებს წყალი? მოსწავლეები პასუხობენ- ალბათ , წყალი სუსტი ელექტროლიტია. ე.ი. მივიღეთ მცირედ დისოცირებული ნივთიერება. შემდეგი რეაქცია ტარდება ნატრიუმის სულფატის და ბარიუმის ქლორიდის შორის . მყისიერად წარმოიქმნა თეთრი ფერის ნალექი. მოლეკულური ტოლობა: Na₂SO₄ + BaCI₂ = 2NaCI + BaSO₄ სრული იონური ტოლობა: 2Na⁺ + SO₄ ^2- + Ba²⁺ + 2CI^- = 2Na⁺ + 2CI^- + BaSO₄ შეკვეცილი იონთა ტოლობა: Ba²⁺ + SO₄ ^2- = BaSO₄ დაფასთან გამოდის მოსწავლე, რომელიც მასწავლებლის და ამხანაგების დახმარებით წერს შესაბამის რეაქციის განტოლებებს. კითხვაზე, თუ ჩატარდა მიმოცვლის რეაქცია ბოლომდე? კლასში იმსჯელობენ . ნალექი-წყალში უხსნადი ბარიუმის სულფატია. პროცესი შეუქცევადია იმიტომ,რომ წარმოიქმნა ნალექი. ნატრიუმის კარბონატსა და მარილ მჟავას შორის რეაქცია წარიმართება აირის გამოყოფით. მოლეკულური ტოლობა: Na₂CO₃ + 2HCI = 2NaCI + H₂CO₃ სუსტი მჟავა მყისიერად იშლება ოქსიდებად H₂CO₃ = CO₂ + H₂O სრული იონური ტოლობა 2Na⁺ + CO₃ ^2- + 2H⁺ + 2CI^- = 2NaCI + CO₂ + H₂O შეკვეცილი იონური ტოლობა; 2H⁺ + CO₃ ^2- = CO₂ + H₂O მოსწავლე მასწავლებლის და ამხანაგების დახმარებით წერს შესაბამის რეაქციის განტოლებებს და სწორად აკეთებს დასკვნას რეაქცის ტიპის შესახებ.. რეაქცია -შეუქცევადია, ჩატარდა ბოლომდე, რათგანაც გამოიყოფა აირადი ნივთიერება- ნარშირორჟანგი. შევაერთოთ ორი ხსნარი: ნატრიუმის სულფატი და კალიუმის ქლორიდი. ცვლილებები არ შევამჩნიეთ. ხსნარში დარჩა იონების ნარევი- რეაქცია ბოლომდე არ ტარდება. ე.ი. პროცესი შექცევადია. Na₂SO₄ + 2 KCI =2NaCI + K₂SO₄ 2Na⁺ + SO₄ ^2- + 2K⁺ +2CI^- = 2Na⁺ + 2CI +2K⁺ + SO₄ ²
აქტივობაN4	დასკვნების გამოტანა; მოსწავლეები ვარაუდობენ, მსჯელობენ მაგალითების მოყვანით, ხსნადობის ცხრილის გამოყენებით.

ჯგუფური მუშაობა 10წთ მონაცემების და შედეგიბის პრეზენტაცია. შეფასება მიმდინარე განმავითარებელი. 2წთ	გაკვეთილის მესამე ფაზა–რეფლექსია 1.მასალის გააზრების და განმტკიცების მიზნით მასწავლებელი ატარებს ჯგუფურ მუშაობას. მოსწავლეები განაწილებული არიან 4 ჯგუფად. ყოველ ჯგუფს მასწავლებელი ურიგებს რეაქტივებს და სთხოვს ჩაატარონ იონთა მიმოცვლის რეაქციები, შედეგემი და დასკვნები წარმოადგინონ პრეზენტაციის სახით. საშინაო დავალების მიცემა,

თეორიის გამოყენება: პროგრესული განათლების პრინციპები და ჯ. დიუის სკოლა- ლაბორატორია.

სწავლება კეთებით და აღმოჩენების გზით.

ჯონ დიუის იდეების გამოყენება ქიმიის სწავლების პროცესში.

თანამედროვე სკოლებში ჯ. დიუის იდეების მნიშვნელოვანი ნაწილი:

v სწავლება გამოცდილებით, ანუ კეთებით;

v ინტეგრირებული სასწავლო გეგმა, რომელიც კონკრეტულ თემებზეა ფოკუსირებული;

v ჯგუფური მუშაობა და სოციალური უნარების განვითარება;

v სწავლება არა გაზეპირებით, არამედ გაგებისათვის;

v განათლება სოციალური პასუხისმგებლობისა და დემოკრატიისათვის;

v კრიტიკული აზროვნებისა და პრობლემების გადაჭრის უნარების განვითარება;

v საგნის შინაარსის შერჩევა იმის მიხედვით , თუ რა უნარები გამოგადგება მომავალში მოსწავლეებს;

v სახელმძღვანელოების ნაკლები სიხშირით გამოყენება და უპირატესობის უფრო მრავალფეროვანი სასწავლო რესურსების მინიჭება;

v უფრო მოქნილი , მოსწავლეების ინტერესებს მორგებული სასწავლო გეგმა;

v მასწავლებლები არიან მხოლდ მრჩევლები, ფასილიტატორები, მაგრამ იყენებენ მრავალფეროვან მასალას ინდივიდუალური და ჯგუფური კვლევის წასახალისებლად;

v მასწავლებლები ეხმარებიან მოსწავლებს, რომ ისწავლონ აღმოჩენებით.

სკოლის პრაქტიკაში ქიმიის გაკვეთილზე ცდების ჩატარება ერთერთი მნიშბნელოვანი აქტივობაა.

პრეზენტაციის შეფასება:

შედეგები	1-4	5-6	7-8	9-10
შესავლის გაკეთება, იონური რეაქციების განტოლების წარმოდგენა	დისოციაციის განტოლებას ვერ წერს სწორად, ელექტროლი-ტური დისოციაციის არსი არ იცის	დისოციაციის განტოლებას ვერ წერს სწორად, ელექტროლიტუ-რი დისოციაციის არსი იცის	დისოციაციის განტოლებას ხშირად წერს სწორად, ელექტროლიტური დისოციაციის არსი იცის	დისოციაციის განტოლებას სულ წერს სწორად, ელექტროლიტური დისოციაციის არსი იცის,
საუბარი და თემასთან შესაბამისობა	გაუგებრადი, თემასთან არ არის დაკავშირებული.	ხშირად იმეორებს ერთსა და იმავეს, ტერმინებში აკეთებს შეცდომებს.	გამართული და გასაგები ენით, ლაკონური და მკაფიო, ტერმინების მნიშვნელობა იცის.	გამართული და გასაგებია, ლაკონური და მკაფიო, საუბრობს დარწმუნებით, ტერმინების მნიშვნელობა კარგად იცის.
რესურსების გამოყენება	ხსნადობის ტაბულას ვერ იყენებს	ხსნადობის ტაბულას იყენებს არა სწორად	ხსნადობის ტაბულას იყენებს ხშირად სწორად	ხსნადობის ტაბულას სულ იყენებს სწორად.

ჯგუფური მუშაობის შეფასება:

კრიტერიუმები	წარუმატებელი	დამაკმაყოფილია	წარმატებელია
წევრის ჩართულობა მუშაობაში	ყველა წევრი არ არის ჩართული	უმრავლესობა ჩართულია	ყველა ჩართულია
ურთიერთმოსმენისა და აზრის გაზიარების უნარი	კამათობენ, არ უსმენენ ერთმანეთს	ხმაურობენ, ნაკლებად აზირებენ ერთმანეთის აზრს	უსმენენ ართმანეთს და აზიარებენ ერთმანეთის აზრს
ინსტრუქციის მიხედვით მუშაობა	ზუსტად ვერ მიყვებიან ინსტრუქციას	ნაწილობრივ მიყვებიან ინსტრუქციას	მუშაობენ ინსტრუქციის მიხედვით
დროის ლიმიტის დაცვა	ვერ იტევიან განსაზღვრულ დროში	უმნიშვნელოდ გადააცდინეს დროს	დაიცვეს დროის ლიმიტი
ლიდერის როლი,ფუნქციების სწორი განაწილება	ვერ მართავს ჯგუფის მუშაობას, ფუნქციები არა სწორად განაწილებულია.	ზოგჯერ ახერხებს, ფუნქციები ნაწილობრივად სწორად განაწილებულია.	კარგად მართავს, ჯგუფის წევრების ფუნქციები სწორად განაწილებულია.

კითხვების დასმა

1	ელექტროლიტური დისოციაციის თეორიის თვალსაზრისით მჟავების შესახებ როგორი განმარტება შეგიძლია შეადგინო .
2	ელექტროლიტური დისოციაციის თეორიის თვალსაზრისით ტუტეების შესახებ როგორი განმარტება შეგიძლია შეადგინო .
3	ელექტროლიტური დისოციაციის თეორიის თვალსაზრისით მარილების შესახებ როგორი განმარტება შეგიძლია შეადგინო .
4	აზოტმჟავასა და ნატრიუმის ჰიდროქსიდის რეაქციის მაგალითზე შეუქცევადი რეაქციების შესახებ როგორი დასკვნის გამოტანა შეგიძლია?
5	ბარიუმის ნიტრატისა და გოგირდმჟავას რეაქციის მაგალითზე შეუქცევადი რეაქციების შესახებ როგორი დასკვნის გამოტანა შეგიძლია ?
6	კალიუმის სულფიდისა და მარილმჯავას რეაქციის მაგალითზე რა დასკვნის გამოტანა შეგიძლია შეუქცევადი რეაქციების შესახებ?

ინტეგრირებული გაკვეთილის გეგმა

სსიპ – ქალაქ ოზურგეთის N4 საჯარო სკოლა

მასწავლებელი ნატალია ლუკაშევსკაია, შორენა კიკუტაძე

საგანი ქიმია, ხელოვნება

კლასი მე- IX

გაკვეთილის თემა:	ოქსიდების თვისებები და გამოყენება. მრავალფეროვანი საქართველო.
სწავლების საფეხური ქიმია ხელოვნება	მე–II, მე–9 კლასი, სწავლების მეორე წელი. მე-II, მე-9 კლასი, სწავლების მესამე წელი
მოსწავლეთა პროფილი სსსმმ	29 მოსწავლე არ არის
გაკვეთილის მნიშვნელობა/აქტუალობა	ესგ–ს გათვალისწინებული საგანი .ოქსიდების საჭიროება ყოფა–ცხოვრებაში ესგ-ს გათვალისწინებული საგანი. მრავალფეროვანი საქართველო: ფერწერა.
გაკვეთილის მიზნები და შედეგები	ოქსიდების თვისებების და მიღების მეთოდების შესწავლის საფუძველზე ოქსიდების გამოყენების განსაზღვრა. ფერწერის შესაძლებლობები, ხერხების და მასალების განსაზღვრა. ანალიზისა და განზოგადების უნარების განვითარება. კრიტიკული აზროვნების, საკუტარი ჩანაფიქრისადმი შემოქმედებითი მიდგომის უნარ-ჩვევების განვითარება. 1.მოსწავლე აანალიზებს რთული არაორგანული ნივთიერების (ოქსიდების) თვისებებს. 2.მოსწავლე თეორიული ანალიზის და ექსპერიმენტის საფუძველზე ადგენს ოქსიდების მიღების ხერხებს და გამოყენებას , უვითარებს ანალიზისა და განზოგადების უნარ–ჩვევებს. მოსწავლე მსჯელობს ნახატში გამოყენებული საღებავების ფორმულებზე. 3.ინდიკატორები
წინარე ცოდნა	ოქსიდებეს ბუნებაში გავრცელება. ოქსიდების ქიმიური და ფიზიკური თვისებები. კლასიფიკაცია. ბუნებრივი საღებავები და მათი გამოყენება ფერწერაში.
აქტივობები	დაკვირვება, წინმსწრები ცოდნის გამოყენება, მოდელების აგება, ანალიზი, განზოგადება,დასკვნების გამოტანა, მსჯელობა.
	შეფასების სქემები: 1.პრეზენტაციის 2.ჯგუფური მუშაობის განმავითარებელი შეფასება კომენტარებით შეფასების სქემის შესაბამისად.
სასწავლო მასალა და ტექნიკური რესურსები; სახელმზღვანელო, პერიოდულობის სისტემა, ხსნადობის ტაბულა, სქემები.შტატივი, სინჯარა, ნ. ფიროსმანის ნამუშევრების რეპროდუქციები, მოსწავლეების ნახეტები. რეაქტივები: H₂O, ZnO, TiO₂, PbO, Cr₂O₃, Fe₂O₃ , (NH₄)₂Cr₂O₇ ,ზეთი,, ინდიკატორები,
გაკვეთილის მსვლელობა და საკლასო მენეჯმენტი აქტივობაN1 ცდის ჩატარება მოსწავლეთა ორგანიზება მუშაობა მთელ კლასთან 3წთ აქტივობაN2 5წთ. აქტივობა#3 მოსწავლეთა პრეზენტაციები 7წთ აქტივობაN4 კომენტარი, 10წთ ექსპერემენტი აქტივობა#5 8წთ აქტივობა#6 10წთ ჯგუფური მუშაობა აქტივობა#7 2წთ. შეფასება: მიმდინარე განმავითარებელი.	გაკვეთილის პირველო ფაზა–გამოწვევა. 1.მისალმება /პროვოცირება/ცდის ჩატარება/ Cr₂O₃ მიღება ამონიუმის დიქრომატისაგან. 3წთ. 2.წინარე ცოდნის გახსენება–შემოწმება აქტივობა#2 (5წთ) ქიმიური კარნახი: კლასს ეძლევათ დავალება მოცემული ქიმიური ნაერთების ნუსხიდან სწორად შეავსონ დაფაზე ცხრილი, და დაასახელონ ოქსიდები. მოსწავლეები ერთდროულად ახდენენ ოქსიდების განმარტებას და კლასიფიკიციას. CuO, CO₂, H₂O,, NO₂, Na₂O _,CuO, NiO, Al₂O₃, Cu₂O 3.პრეზენტაციები ზოგიერთი ოქსიდის გამოყენების შესახებ. მოდელების დემონსრირება გაკვეთილის მეორე ფაზა––სიღრმისეული წვდომა აქტივობა #4 ( 10წთ) მასწავლებელი მოსწავლეებთან ერთად ატარებს ცდებს და დაფაზე წერს შესაბამისი რეაქციების ტოლობებს სქემის მეშვეობით: 1.არამეტალი +ჟანგბადი = მჟავა ოქსიდი S+O₂=SO₂ 4P+5O₂=2p₂O₅ 2.მეტალი + ჟანგბადი = ფუძე ოქსიდი 2Cu +O₂=2CuO 3.რთული ნაერთის წვა = რამდენიმე ოქსიდი CH₄+2O₂=CO₂+2H₂O 4.მარილების დაშლა= ფუძე + მჟავა ოქსიდი CaCO₃=CaO+CO₂ 5.ფუძეების დაშლა =ფუძე ოქსიდი + წყალი Cu(OH)₂=CuO+H₂O 6.მჟავების დაშლა =მნჟავა ოქსიდი +წყალი H₂CO₃=H₂O+CO₂ აქტივობა#5 მასწავლებელი მოსწავლეებთან ერთად ათვალიერებს ნ. ფიროსმანის და მოსწავლეების ნახატებს და ატარებს მოკლე გახსენებას საღებავების მომზადების შესესახებ. გაკვეთილის მესამე ფაზა–რეფლექსია აქტივობა 6.(10წთ) გააზრება და განტმკიცება მასალის გააზრების და განმტკიცების მიზნით კლასში მზადდება ოთხი მაგიდა . გაყოფილი კლასი იკავებს შესაბამის ადგილებს. დავალება: ოთხ მაგიდაზე მოცემულ რეაქტივები ოქსიდები და ნახატები. ნახატების ფერის და ოქსიდის შორის უნდა იპოვოთ შესაბამისობა. ჯგუფის ლიდერი აკეთებს მოკლე პრეზენტაციას. განვრცობა: გაკვეთილის შემდგომი პერიოდი 1. პარაგრაფი #7 დამუშავება. 2.სავარჟიშოების შესრულებისა მიმართვის გაცემა. 2(წთ) დაკვირვება ,კომენტარი.

ქ ი მ ი უ რ ი კ ა რ ნ ა ხ ი

ოქსიდები	მჟავა	ფუძე	ამფოტერუი
	N₂O₅	CuO	BeO
	SiO₂	CaO	ZnO
	SO₃	Na₂O	Al₂O₃
	P₂O₅	BaO	Cr₂O₃

აგრეგატული მდგომარეობა და შეფერილობა.

აირადი	თხევადი	მყარი
NO₂ მურა ფერის	H₂O უფერო	ZnO-თეთრი, CuO-შავი, FeO-, PbO-თეთრი
SO₂	N₂O₅ უფერო	Fe₂O₃-წითელი, Cr₂O₃- მწვანე, TiO₂-თეთრი
CO₂	SO₃ უფერო	Pb₃O₄-ნარინჯისფერი, Fe₃O₄-,მურა

დევიდ პერკინსის ,,თეორია ერთი“ ანუ „სწავლება გაგებისათვის“, რაც გულისხმობს:

• მიღებული ცოდნის მოქნილ და აქტიურ გამოყენებას.

• კლასში აზროვნების კულტურის დამკვიდრებას.

• ახალ სიტუაციაში ცოდნის გახსენება და გამოყენება.

• კონკრეტული საკითხის სხვადასხვა კუთხით განხილვა.

პრეზენტაციის შეფასება:

შედეგები	1-4	5-6	7-8	9-10
შესავლის გაკეთება, ფორმულის წარმოდგენა	ფორმულას ვერ წერს სწორად, სახეწოდება არ იცის	ფორმულას წერს სწორად, სახელწოდებაში აკეთებს შეცდომებს.	ქიმიური ფორმულას წერს სწორად, სახელწოდებაში შეცდომებს არაკეთებს	ქიმიური ფორმულას წერს სწორად სახელწოდებას აძლევს გარკვეულად. როგორც საერთოშორი-სო ისევე ტრივიალური
საუბარი	გაუგებრადი	ხშირად იმეორებს ერთსა და იმავეს	გამართული და გასაგები	გამართული და გასაგებია, საუბრობს დარწმუნებით.
აუდიტორიასთან კონტაქტის დამყარება	უირს	პერიოდულად ცდილობს კონტაქტს	გრძნობს აუდიტორიის განწყობას და ამყარებს კონტაქტს	კარგად ფლობს კომუნიკაციის უნარს

ჯგუფური მუშაობის შეფასება:

კრიტერიუმები	წარუმარტებელი	დამაკმაყოფილია	წარმატებელია
წევრის ჩართულობა მუშაობაში	ყველა წევრი არ არის ჩართული	უმრავლესობა ჩართულია	ყველა ჩართულია
ურთიერთმოსმენისა და აზრის გაზიარების უნარი	კამათობენ, არ უსმენენ ერთმანეთს	ხმაურობენ, ნაკლებად აზირებენ ერთმანეთის აზრს	უსმენენ ართმანეთს და აზიარებენ ერთმანეთის აზრს
ინსტრუქციის მიხედვით მუშაობა	ზუსტად ვერ მიყვებიან ინსტრუქციას	ნაწილობრივ მიყვებიან ინსტრუქციას	მუშაობენ ინსტრუქციის მიხედვით
დროის ლიმიტის დაცვა	ვერ იტევიან განსაზღვრულ დროში	უმნიშვნელოდ გადააცდინეს დროს	დაიცვეს დროის ლიმიტი
ლიდერის როლი	ვერ მართავს ჯგუფის მუშაობას	ზოგჯერ ახერხებს	კარგად მართავს ჯგუფის მუშაობას.

გაკვეთილის გეგმა

სსიპ – ქალაქ ოზურგეთისN 4 საჯარო სკოლა

მასწავლებელი ნატალია ლუკაშევსკაია

საგანი

ქიმია

პედაგოგი

ნატალია ლუკაშევსკაია

გაკვეთილის თემა.

გაკვეთილის მიზანი:

ნეიტრალიზაციის რეაქციების შესწავლის შედეგად სწორად განსაზღვრავს სამი ტიპი სარეაქციო არეს .

მოსწავლე გეგმავს და ატარებს ცდებს მოცემული რეაქტივების შორის და ყოველ ჯერზე სწორად მსჯელობს სამი ტიპის სარეაქციო არეს შესახებ. წარმოდგენა ინდიკატორებზე.

სწავლის საფეხური:

მე–III, მე–8კლასი, სწავლების პირველი წელი.

მოსწავლეთა პროფილი

სსსმმ

25 მოსწავლე.

არ არის

დრო

45 წუთი

გაკვეთილის მნიშვნელობა/აქტუალობა

ესგ–ს გათვალისწინებული საგანი . ნეიტრალიზაციის

რეაქციების გამოყენება ყოფა-ცხოვრებაში, ტექნიკაში, ქიმიურ მრეცველობაში, მედიცინაში, სოფლის მეურნეობაში.

გაკვეთილის მიზნები

ეროვნული სასწავლო გეგმის სტანდარტი

(მისაღწევი შედეგები და შეფასების ინდიკატორები)

კლვ.VIII.1.მოსწავლეს შეუძლია განსაზღვროს სამი ტიპი სარეაქციო არე ინდიკატორების მეშვეობით.

კლვ.VIII.4. მოსწავლეს შეუზლია მონაცემთა ანალიზი და შეფასება.

ქიმ.VIII 10. მოსწავლე აღწერს კავშირს მარტივ და რთულ ნივთიერებებს შორის.

შედეგი თვალსაჩინოა, თუ მოსწავლე:

· იყენებს შესაბამის ფორმულებს მარტივი (მეტალი, არამეტალი) და რთული (ოქსიდი, ფუძე, მჟავა, მარილი) ნივთიერებების გამოსასახავად, ადარებს ერთმანეთს და მსჯელობს მათ შორის განსხვავებაზე;

· ადგენს ქიმიურ განტოლებებს მარტივი და რთული ნივთიერრბების მიღების ხერხების სადემონსტრაციოდ, ახასიათებს რეაქციებს და მსჯელობს რეაქციის ტიპებს შორის არსებულ განსხვავებაზე;

· იყენებს შესაბამის ინდიკატორებს მჟავებსა და ფუძეების ამოსაცნობად და მსჯელობს იმ თვისებებზე, რომლებიც განაპირობებენ მათ გამოყენებას;

· აგროვებს ინფორმაციას , აკეთებს ზეპირ პრეზენტაციას.

წინარე ცოდნა

წარმოდგენა მჟავებზე, ფუძეებზე და მარილებზე . ქიმიური რეაქციის მოლეკულური ტოლობების სწორი შედგენა.

აქტივოვები

ლოგიკური აზროვნება, ანალიზი, კვლევა, დასკვნების გამოტანა, ექსპერიმენტზე დაკვირვება, ვარაუდების გამოთქმა , მოვლენათა მიზეზების ახსნა, ვირტუალური ლაბორატორია და ქიმიური ექსპერიმენტი.

რესურსები და სასწავლო მასალები

სახელმძღვანელო, პერიოდულობის ტაბულა, სქემები,შტატივი, სინჯარა, კომპიუტერული მასალა.

რეაქტივები: H₂O, NaOH, HCl, H₂SO₄, ინდიკატორები, სლაიდ-შოუ, ელექტრონული ტექნიკა, თვალსაჩინო მასალები.

გაკვეთილის მსვლელობა და საკლასო მენეჯმენტი

აქტივობაN1

მოსწავლეთა ორგანიზება

მუშაობა მთელ კლასთან

5წთ.

შესასვლელი ბილეთის გამოყენებით მასწავლებელი ამოწმებს მოსწავლეთა წინარე ცოდნის ათვისებას.

აქტივობაN2

5წთ.

აქტიობა N3

5წთ.

მოსწავლე დაფასთან წერს ქიმიური რეაქციების განტოლებას და ერთდროულად განსაზრრავს ქიმიურ რეაქციის ტიპს.

გაკვეთილის პირველი ფაზა–გამოწვევა.

1.საორგანიზაციო საკითხები.

2.საშინაო დავალების შემოწმება. რთული სავარჯიშოების შესრულება დაფასთან მოსწავლეებთან ერთად.

3.წინარე მასალის ათვისების შემოწმება გამოკითხვის სახით, ცხრილის შევსებით:

ოქსიდები	მჟავები	ფუძეები	მარილები

ქიმიური რეაქციების ტიპების გახსენება. მიმოცვლის რეაქციები. ამით ვაკავშირებთ ძველ და ახალ მასალას.

გაკვეთილის მეორე ფაზა––სიღრმისეული წვდომა

აქტივობაN3

5წთ.

ცდა #1. ცდა#2.ცდა#3.

აქტივობის მიზანი

ცდების ჩატარება.პროვოცირება.

1.უნივერსალური ინდიკატორით მასწავლებელმა შეამოწმა წყალხსნარები სამ სხვადასხვა ჭიქაში.

მასწავლემელი ჩატარებული ცდების დემონსტრირებით ქმნის კლასში პროვოცირების სიტუაციას და თხოვს მოსწავლეებს იმსჯელონ შედეგების შესახებ.

4წთ.

ცდა#4

აქტივობის მიზანი

ინდიკატორი-ფენოლფტალეინი ტუტე არეში ჟოლოსფერია.

ნეიტრალურ არეში შეფერილობას კარგავს.

ამით დადასტურდება ნეიტრალიზაციის წერთილი.

აქტივობა#5

5წთ

ერთ-ერთი მიმოცვლის ტიპის რეაქცია-ნეიტრალიზაციის რეაქცია- მჟავასა და ტუტეს შორის.

მასწავლებელი ატარებს ცდას, წერს დაფაზე და ხსნის როგორ შედგება მოლეკულური ტოლობა.

მოლეკულური ტოლობა:

KOH + HNO₃ = KNO₃ + H₂O

მინი-ლექცია, სლაიდ-შოუ გამოყენებით

ჯგუფური მუშაობა

რესურსის შექმნა-ჯგუფების ერთობლივი მუშაობა.

10წთ

მონაცემების და შედეგიბის პრეზენტაცია.

შეფასება მიმდინარე განმავითარებელი.

2წთ

შეფასება : თანატოლთა შეფასება, თვითშეფასება. მასწავლებლის შეფასება.

აქტივობა#6

ქიმიური ზღაპარი- როლური თამაში

5წთ

აქტივობა#7

1წთ.

გაკვეთილის მესამე ფაზა–რეფლექსია

1.მასალის გააზრების და განმტკიცების მიზნით მასწავლებელი ატარებს ჯგუფურ მუშაობას.

მოსწავლეები განაწილებული არიან 4 ჯგუფად.

· ექსპერიმენტი:

ყოველ ჯგუფს მასწავლებელი ურიგებს რეაქტივებს და სთხოვს ჩაატარონ ანალიზი, შედეგემი და დასკვნები წარმოადგინონ პრეზენტაციის სახით და სპეციალურ დამზადებულ სქემაზე სატანადო ფერებით აღნიშნონ ინდიკატორები.

· ვირტუალური ლაბორატორია:

მითითებული ნეიტრალიზაციის რეაქციის ჩატარება კომპიუტერის მეშვეობით.

მოსწავლეები აფასებენ თავიათ ნამუშევრებს წინასწარ დადგენილი და გადამუშავებული ინდიკატორების მეშვეობით.

მოსწავლეების მიერ შესრულებული პატარა ინტერპრიტაცია მიღებული ცოდნის განმტკიცებისა და შემოწმებისთვის.

საშინაო დავალების მიცემა: დაფაზე დაწერილი თემა. გვერდი, სავარჯიშოების მიცემა კომენტარით.

სწავლება კეთებით და აღმოჩენების გზით.

ჯონ დიუის იდეების გამოყენება ქიმიის სწავლების პროცესში.

თანამედროვე სკოლებში ჯ. დიუის იდეების მნიშვნელოვანი ნაწილი:

v სწავლება გამოცდილებით, ანუ კეთებით;

v ინტეგრირებული სასწავლო გეგმა, რომელიც კონკრეტულ თემებზეა ფოკუსირებული;

v ჯგუფური მუშაობა და სოციალური უნარების განვითარება;

v სწავლება არა გაზეპირებით, არამედ გაგებისათვის;

v განათლება სოციალური პასუხისმგებლობისა და დემოკრატიისათვის;

v კრიტიკული აზროვნებისა და პრობლემების გადაჭრის უნარების განვითარება;

v უფრო მოქნილი , მოსწავლეების ინტერესებს მორგებული სასწავლო გეგმა;

v მასწავლებლები ეხმარებიან მოსწავლებს, რომ ისწავლონ აღმოჩენით.

პრეზენტაციის შეფასება:

შედეგები	1-4	5-6	7-8	9-10
შესავლის გაკეთება, ინდიკატორის და სარეაქციო არეს წარმოდგენა	ნეიტრალი-ზაციის არსი არ იცის.	ნეიტრალიზა-ციის განტოლებას ვერ წერს.	ნეიტრალიზა-ციის განტოლებას წერს ხსირად სწორად , მაგრად გათანაბრებაში შეცდომებს უშვებს.	ნეიტრალიზა-ციის განტოლებას წერს რულ სწორად. გათანაბრებაში შეცდომებს არ აკეტებს.
საუბარი და თემასთან შესაბამისობა	გაუგებრადი თემასთან არ არის დაკავშირე-ბული.	ხშირად იმეორებს ერთსა და იმავეს, ტერმინებში აკეთებს შეცდომებს.	გამართული და გასაგები ენით, ლაკონური და მკაფიო, ტერმინების მნიშვნელობა იცის.	გამართული და გასაგებია, ლაკონური და მკაფიო, საუბრობს დარწმუნებით, ტერმინების მნიშვნელობა კარგად იცის.
რესურსების გამოყენება	სულ არ იცის ინდიკატორების შეფერილო-ბა სათანადო სარეაქციო არეში	ვერ იყენებს ინდიკატორება სწორად.	ინდიკატორებს ხშირად სწორად იყენებს.	ინდიკატორებს სულ სწორად იყენებს.

ჯგუფური მუშაობის შეფასება:

კრიტერიუმები	წარუმატებელი	დამაკმაყოფილია	წარმატებელია
წევრის ჩართულობა მუშაობაში	ყველა წევრი არ არის ჩართული	უმრავლესობა ჩართულია	ყველა ჩართულია
ურთიერთმოსმენისა და აზრის გაზიარების უნარი	კამათობენ, არ უსმენენ ერთმანეთს	ხმაურობენ, ნაკლებად აზირებენ ერთმანეთის აზრს	უსმენენ ართმანეთს და აზიარებენ ერთმანეთის აზრს
ინსტრუქციის მიხედვით მუშაობა	ზუსტად ვერ მიყვებიან ინსტრუქციას	ნაწილობრივ მიყვებიან ინსტრუქციას	მუშაობენ ინსტრუქციის მიხედვით
დროის ლიმიტის დაცვა	ვერ იტევიან განსაზღვრულ დროში	უმნიშვნელოდ გადააცდინეს დროს	დაიცვეს დროის ლიმიტი
ლიდერის როლი,ფუნქციების სწორი განაწილება	ვერ მართავს ჯგუფის მუშაობას, ფუნქციები არა სწორად განაწილებულია.	ზოგჯერ ახერხებს, ფუნქციები ნაწილობრივად სწორად განაწილებულია.	კარგად მართავს, ჯგუფის წევრების ფუნქციები სწორად განაწილებულია.

კითხვების დასმა

1	რომელი ნივთიერება შეიძლება გამოვიყენოთ ინდიკატორის სახით მჟავას და ტუტეს გამოსაცნობად?
2	რა იცით ბუნებრივი ინდიკატორების შესახებ?
3	თქვენი აზრით , რომელი ინდიკატორია მეტად ეფექტური: ფენოლფტალეინი თუ მეთილნარინჯი?
4	რატომ სოფლის მეურნეობაში იადაღის მჟავიანობის განმცირებისთვის ჩამქრალი კირი გამოიყენება?
5	რატომ სასმელი სოდა გამოიყენება კუჭის პრობლემების დროს?
6	რამდენ რთული ნივთიერების ტიპს შეიცავს ნეიტრალიზაციის რეაქციის განტოლება?

შესასვლელი ბილეთი

დავალება-რესურსი

CaCO₃ , CaO, CO₂, H₂CO₃, Ca(OH)₂

NaCI, Na₂O, NaOH, HCI, CI₂O_7,

CuSO₄, CuO, H₂SO₄, SO₂, Cu(OH)₂,

KNO₃, K₂O, N₂O₅, KOH, HNO₃,

Fe(NO₃)₂, Fe(OH)₃, Fe₂O₃, FeCI₂, FeO,

სასწავლო ბლოგი

Страницы

გაკვეთილის გეგმები

Комментариев нет:

Отправить комментарий